ผลิตภัณฑ์ผ้าทอจากบ้านร่องปอ

ประวัติเเละความเป็นมา

        กลุ่มทอผ้าในหมู่บ้านร่องปอ หมู่ที่ 7 ตำบลดงเจน ได้เริ่มมีการทอผ้าตั้งแต่สมัยดั้งเดิมมาแล้ว โดยมีนาง เป็นผู้ที่ทอมาก่อนแต่ก็เป็นการทอผ้าพื้นเมือง การรวมเป็นกลุ่มยังไม่มี ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2535 ได้มีมูลนิธิศุภนิมิตเข้ามาสนับสนุนการดำเนินงานพร้อมจัดตั้งกลุ่มขึ้นและมูลนิธิศุภนิมิตได้สนับสนุน กี่ทอผ้าขนาดเล็ก พร้อมทั้ง วัสดุในการทอผ้า เช่น ด้าย พร้อมทั้งได้จ้างครูเข้ามาฝึกสอนการทอผ้า จากนั้นในหมู่บ้านก็ได้รวมตัวกันทอผ้า โดยผ้าที่ทอจะเป็นลักษณะของผ้าทอไทลื้อ แต่ความต้องการในท้องตลาดยังไม่ดีเท่าที่ควร จึงเปลี่ยนมาเป็นทอผ้าขาวม้าหลังจากนั้นมากลุ่มก็ได้สลายกลุ่มลง เพราะการบริหารจัดการ การหางบลงทุน การตลาด ไม่ดีจึงทำให้ต้องเลิกล้มกลุ่มไป หลังจากนั้น เมื่อปี พ.ศ.2547 ทางองค์การบริหารส่วนตำบลดงเจน ได้ขับเคลื่อนให้มีการตั้งกลุ่มขึ้นมาอีก และได้สนับสนุนงบประมาณ ครั้งแรก จำนวน 9,000 บาทและต่อๆมาก็ได้สนับสนุนงบประมาณทุกปี ปีละ 5,000 บาท-6,000 บาท จึงทำให้กลุ่มได้ขับเคลื่อนการดำเนินงานมาจนทุกวันนี้ อ่านเพิ่มเติม

ผลิตภัณฑ์ผ้าทอจากบ้านร่องปอ

ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา 

            ปัจจุบันเครื่องจักสานเป็นผลิตภัณฑ์หัตถกรรมไทย ที่มีความผูกพันกับการดำรงชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ เพื่อใช้ในในชีวิตประจำวัน และสิ่งของต่างๆ ทำเป็นเครื่องประดับตกแต่งบ้านและของใช้ในในชีวิตประจำวัน การนำผักตบชวามาจักสานเป็นอุปกรณ์ไว้ใช้ อาทิเช่นเป็นกระเป๋า ตะกร้ารองเท้า หมวก กระติบข้าว กระเป๋า ที่รองแก้ว ฯลฯ ซึ่งได้มีการออกแบบลวดลายต่างๆ โดยดูจากธรรมชาติ ลวดลายแบบโบราณ ลายสานประยุกต์ จนเกิดความชำนาญ จึงคิดว่าน่าจะสร้างเป็นอาชีพได้ กลุ่มสตรี ได้ร่วมกันจัดตั้งกลุ่ม “หัตถกรรม” เริ่มจักสานอุปกรณ์สำหรับใช้ในครัวเรือน เช่น ตะกร้า กระเป๋า กระติบข้าวรองเท้า หมวก ที่รองแก้ว เป็นต้น ออกจำหน่ายซึ่งได้รับ การตอบรับจากผู้บริโภคเป็นอย่างดี ต่อมากลุ่มได้ประยุกต์เป็นผลิตภัณฑ์อื่นที่ทันสมัย เช่น กระเป๋าถือแฟชั่น กล่องเอนกประสงค์ ซึ่งผลิตภัณฑ์กระเป๋าถือแฟชั่นเป็นที่ต้องการของตลาดเป็นอย่างดี อ่านเพิ่มเติม

กระเป๋าผ้าต่อลาย 

ประวัติความเป็นมา

          การทำกระเป๋าผ้าต่อลายให้แก่ประชาชนและผู้ที่สนใจโดยมุ่งพัฒนาด้านคุณภาพชีวิตที่มุ่งเน้นส่งเสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาอบรมและการฝึกอาชีพตามความเหมาะสม และความต้องการของประชาชนในท้องถิ่น เพื่อพัฒนารายได้ขอประชาชนโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ทักษะ สร้างความชำนาญและประสบการณ์ด้านการประกอบอาชีพรวมถึงเพื่อสร้างรายได้และสร้างประสบการณ์ด้านทักษะการฝึกอาชีพ ซึ่งในครั้งนี้เป็นการจัดฝึกอบรมหลักสูตรระยะสั้น โดยการฝึกอบรมครั้งนี้ ได้วิทยากรที่มีความรู้ความสามารถ เต็มใจที่จะถ่ายทอดประสบการณ์และเทคนิคต่าง ๆ ให้แก่ผู้เข้ารับการฝึกอบรม เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้ ลดรายจ่ายแก่ตนเอง ครอบครัว ชุมชน ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงต่อไป อ่านเพิ่มเติม

 

กลุ่มอาชีพชาติพันธุ์ม้ง บ้านคอดยาว ตำบลทุ่งกล้วย อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา

            กลุ่มอาชีพผ้าม้ง-เขียนลายเทียน อยู่ในพื้นที่บ้านคอดยาว หมู่ที่ 10 ตำบลทุ่งกล้วย อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา ตั้งอยู่บนพื้นที่ตำบลทุ่งกล้วย การเดินทางสามารถเดินทางมาได้อยู่ 2 ทาง เส้นถนนสายหลักมาทางอำเภอที่ว่าการอำเภอภูซาง เส้นถนนสบบง-บ้านฮวก แยกตรงโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลป่าสัก เลี้ยวขวาตรงไปเรื่อยๆจะพบทางเข้าบ้านคอดยาวอยู่ทางซ้ายมือ เส้นทางที่ 2 มาทางเทศบาลสบบง ถนนสบบง-ร่องส้าน เส้นทางจะตรงมาเรื่อยๆตามถนนสายหลักจะเลี้ยวซ้ายตรงตลาดบ้านก๊อซาวและขวามือจะเป็นวัดก๊อซาวจะเลี้ยวขวามาอีกประมาณ 5 เมตร ก็จะเจอทางแยกที่มุ่งตรงไปองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งกล้วยให้เลี้ยวซ้ายไปจนถึงทางแยกก็ตรงไปเรื่อยๆจนถึงแยกเข้าหมู่บ้านคอดยาวทางขวามือ ก็จะพบกับจุดจำหน่ายสินค้างานผ้าม้งต่างๆและกลุ่มสตรีที่รวมตัวกันผลิตสินค้าผ้าหลากหลายชนิดและผลิตภัณฑ์ที่ทำขึ้นด้วยมือ เสื้อผ้าที่ตัดเย็บสมัยใหม่ที่นำจำหน่ายทางออนไลน์ การไลฟ์สดขาย รวมถึงงานที่รับตามออดเดอร์มากมาย และได้สนับสนุนด้านวิทยากรขยายผลให้กับกลุ่มสตรีคนเมืองที่อยากได้อาชีพอยากมีรายได้ผ่านการเรียนรู้จากอาชีพที่ทางกศน.จัดอบรมขึ้นเพื่อเป็นการส่งต่อความรู้ ส่งต่อภูมิปัญญาขยายผลงานฝีมือสู่รุ่นต่อรุ่นได้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติจริงจนเกิดกระบวนการคิดเป็น เห็นช่องทางอาชีพ และรายได้ อ่านเพิ่มเติม

การทำตะกร้าจากเส้นพลาสติก

ความเป็นมาของกลุ่ม

            นางพัฒน์  ขุนติ๊บ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน บ้านใหม่สารภี หมู่ 11 ตำบลขุนควร อำเภอปง จังหวัดพะเยา ได้ริเริ่มการสานเส้นพลาสติกพื้นฐานกับทาง อบต.ตำบลขุนควร อำเภอปง จังหวัดพะเยา ซึ่งเป็นการสานเส้นพลาสติกพื้นฐานและสามารถสร้างรายได้ให้กับประชาชนได้ และเป็นโอกาสอันดีที่ทาง กศน.ตำบลขุนควร ได้เข้าร่วมประชาคมหมู่บ้าน ในวันพฤหัสบดี ที่ 2 เดือน มิถุนายน พ.ศ. 2565 และเห็นความต้องการของนางพัฒน์  ขุนติ๊บ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน ที่ต้องการที่จะเผยแพร่ความรู้ให้กับประชาชนในหมู่บ้าน ซึ่งคนในชุมชนสามารถนำมาพัฒนาเป็นอาชีพเสริม สร้างงาน สร้างรายได้เป็นอาชีพให้แก่ครัวเรือนได้อย่างมั่นคงแท้จริง  อ่านเพิ่มเติม

ข้าวแต๋นน้ำแตงโม

            นางสังวาลย์ คำผา ภรรยาผู้ใหญ่บ้าน บ้านหล่าย หมู่ 4 ตำบลออย อำเภอปง จังหวัดพะเยา ได้ริเริ่มการแปรรูปข้าว (ข้าวแต๋นน้ำแตงโม) กับทาง กศน.ตำบลออย พัฒนาชุมชน อำเภอปง จังหวัดพะเยา ซึ่งการแปรรูปข้าว (ข้าวแต๋นน้ำแตงโม) สามารถสร้างรายได้ให้กับประชาชนได้ และเป็นโอกาสอันดีที่ทาง กศน.ตำบลออย เห็นความต้องการของนางสังวาลย์ คำผา ภรรยาผู้ใหญ่บ้าน บ้านหล่าย หมู่ 4 ตำบลออย อำเภอปง จังหวัดพะเยา ที่ต้องการที่จะเผยแพร่ความรู้ให้กับประชาชนในหมู่บ้าน ซึ่งคนในชุมชนสามารถนำมาพัฒนาเป็นอาชีพเสริม สร้างงาน สร้างรายได้เป็นอาชีพให้แก่ครัวเรือนได้อย่างมั่นคงแท้จริง อ่านเพิ่มเติม

 

ถั่วลิสงคั่วเกลือ

            บ้านห้วยสิงห์ หมู่ที่ 1 ตำบลปง อำเภอปง จังหวัดพะเยา อาชีพส่วนใหญ่ของชุมชนจะทำการเกษตร ทำนา ทำสวน ปลูกพืชหมุนเวียนไปตามฤดูกาล เช่น ปลูกข้าว ข้าวโพด ถั่วลิสง สวนลำไย เป็นต้น คนในชุมชนส่วนใหญ่มีรายได้จากผลผลิตทางการเกษตร บางปีผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำทำให้คนในชุมชนขาดรายได้และขายผลผลิตไม่ได้ ผู้นำชุมชนรู้ถึงปัญหาที่เกิดขึ้นจึงได้นำปัญหาดังกล่าวมาปรึกษาหน่วยงานราชการ เช่น กศน.อำเภอปง พัฒนาการอำเภอปง เกษตรอำเภอปง ว่าสามารถช่วยเหลือชุมชนอย่างไร อ่านเพิ่มเติม

การทำฝักมีดจากหวาย

             กลุ่มอาชีพชุมชน การทำฝักมีดจากหวาย ของหมู่บ้านควร หมู่ที่ 3 ตำบลงิม  อำเภอปง  จังหวัดพะเยา นั้น   เป็นการนำวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น คือหวาย ที่มีเป็นจำนวนมากในป่าชุมชน มาใช้ให้เกิดประโยชน์  อาชีพ การทำฝักมีดจากหวาย  นับเป็นอาชีพชุมชนที่เรียบง่าย ไม่ซับซ้อน เป็นทางเลือกหนึ่งอาชีพที่สามารถสร้างรายได้หลัก รายได้เสริม เพื่อใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์  และสร้างรายได้ที่มั่นคงและยั่งยืนอย่างมีประสิทธิภาพ อ่านเพิ่มเติม

การเพาะเห็ดขอนขาว 

            บ้านสบขาม หมู่ที 8 ตำบลขุนควร อำเภอปง จังหวัดพะเยา ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมเป็นอาชีพหลัก เช่นการปลูกข้าว ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ สาสูบ กะหล่ำปลี ผักกาดเขียวปลี มะขาม ยางพารา มะม่วง เป็นต้นสิ่งเหล่านี้สร้างรายได้ไห้กับเกษตรกรในหมู่บ้านเป็นเงินจำนวนมากแต่ขณะเดียวกันค่าใช้จ่ายในครอบครัวก็สูงตามไปด้วย ประกอบกับค่าใช้จ่ายที่เป็นการลงทุนเพาะปลูกครั้งต่อไปค่อนข้างสูง เช่น ค่าเมล็ดพันธ์ ค่าจ้างในการเตรียมดินในการเพาะปลูก ค่าน้ำมัน ค่าปุ๋ย ที่จำเป็นต้องใช้ในการผลิตในรอบปีต่อไป กลุ่มแม่บ้านผู้นำชุมชนจึงมีแนวคิดในการทำอาชีพเสริมให้กับคนชุมชนเพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหาลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน เช่นค่ากับข้าว อาหารในครัวเรือนต่างๆ ซึ่งต้องจ่ายทุกวัน การหาแนวทางในการผลิตอาหารในชุมชน อาหารปลอดภัย ราคาประหยัด มีการแลกเปลี่ยนสินค้าในชุมชน ทางกลุ่มแม่บ้านได้ขอความอนุเคราะห์จาก กศน.ตำบลขุนควรในการจ้างวิทยากร และสนับสนุนวัสดุสำหรับฝึกอาชีพการเพาะเห็ดขอนขาว เพื่อทำเป็นอาชีพเสริมให้กับชุมชนโดยชุมชนมีทุนของกลุ่มสนับสนุนค่าวัสดุเพิ่มเติม อ่านเพิ่มเติม

ผ้าปักม้งเอกลักษณ์ชนเผ่าที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ

            ม้ง เป็นกลุ่มชนเผ่าที่สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษที่อาศัย อยู่ในประเทศจีน และด้วยผลจากสงครามจึงค่อยๆอพยพเข้าไปอาศัยอยู่ในพม่าลาว เวียดนาม และประเทศไทย ปัจจุบันม้งที่พบมากในประเทศไทยอาจแบ่งได้เป็น 3 กลุ่มหลัก คือ ม้งขาว ม้งดำ และม้งลาย (แต่คำว่า "แม้ว" เป็นคำเรียกที่ชนเผ่าม้งถืออว่าไม่สุภาพ ชาวม้งจึงไม่เรียกตัวเองว่า แม้ว และชาวม้งส่วนใหญ่จึงไม่ชอบถูก เรียกว่า แม้วด้วย) ชนเผ่าม้ง เป็นชนเผ่าชนหนึ่งที่มีความขยันขันแข็งสมาชิกทุกคนในครอบครัวต่างต้องช่วยกันทำมาหากิน  ในชวงเวลาว่างหลังเสร็จงานเกษตรกรรมเพาะปลูกในไร่นา ผู้ชายชาวม้งจะทำงานตีเหล็ก และเครื่องเงิน ขณะที่ฝ่ายผู้หญิงจะเย็บปักเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ดังที่มีคำกล่าวถึงวิถีชีวิตชาวม้งตั้งแต่โบราณกาลว่า "ผู้หญิงปักผ้า ผู้ชายตีมีด" เสื้อผ้าเครื่องแต่งกายของชนเผ่าม้ง จึงนิยมสร้างลวดลายประดับด้วยลายปักที่ใช้ เส้นด้ายสีสันสดใส อ่านเพิ่มเติม

ขนมจีนยายหม่อม

 

ขนมจีนยายหม่อม

            ชนิดที่หนึ่ง ขนมจีนแป้งหมัก เป็นเส้นขนมจีนที่นิยมทำทางภาคอีสาน เส้นมีสีคล้ำออกน้ำตาล เหนียวนุ่มกว่าขนมจีนแป้งสด และเก็บไว้ได้นานกว่า ไม่เสียง่าย การทำขนมจีนแป้งหมักเป็นวิธีการทำเส้นขนมจีนแบบโบราณ ต้องเลือกใช้ข้าวแข็ง คือข้าวที่เรียกว่า ข้าวหนัก เช่น ข้าวเล็บมือนาง ข้าวปิ่นแก้ว ข้าวพลวง ถ้าข้าวยิ่งแข็งจะยิ่งดี เวลาทำขนมจีนแล้ว ทำให้ได้เส้นขนมจีนที่เหนียวเป็นพิเศษ อ่านเพิ่มเติม

การทำตะกร้าหวาย

การทำตะกร้าหวาย

            กลุ่มทำตะกร้าหวาย บ้านค่าบน หมู่ที่ 6 ตำบลป่าซาง อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา เครื่องจักสาน เป็นงานศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านของไทยที่มีมาช้านานและผลิตกันทุกภาค ภาคของประเทศไทย ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นเป็นวัตถุดิบในการผลิต เช่น หวาย ไม้ไผ่ ย่านลิเพา กระจูด กก ฯลฯ เมื่อนำมาผลิตเป็นเครื่องมือใช้ในชีวิตประจำวัน โดยสนองความต้องการประโยชน์ใช้สอยพื้นฐานเป็นสำคัญ เครื่องจักสานจึงเป็นสิ่งที่มีความจำเป็น และมีความสำพันธ์อย่าง ใกล้ชิดกับวิถีของคน ไทยจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านที่มีการสร้างสรรค์ และ สืบทอดต่อเนื่องกันมาแต่อดีต นับตั้งแต่การออกแบบลวดลาย รูปทรง โครงสร้าง ตลอดจนการเลือกใช้วัสดุพื้นบ้านได้อย่างเหมาะสมตามคตินิยมท้องถิ่นนั้นๆ ทำให้เครื่องจักสานพื้นบ้านของไทยมีเอกลักษณ์ เฉพาะงานแตกต่างกันไป อ่านต่อไป

การทำกระเป๋าเป้ผ้าด้นมือ

การทำกระเป๋าเป้ผ้าด้นมือ             

            กระเป๋าผ้าด้นมือ เป็นอีกหนึ่งอาชีพในปัจจุบันที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีขั้นตอนในการเย็บที่ไม่ยุ่งยาก ไม่ซับซ้อน หากได้ศึกษาเรียนรู้ในการทำกระเป๋าผ้าด้นมือ ก็สามารถทำตามได้ง่าย การทำกระเป๋าผ้าด้นมือถือเป็นงานฝีมือ ต้องใช้ความประณีตในการผลิตผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้น และถือว่าเป็นงานที่สามารถทำได้อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากเป็นของใช้ในชีวิตประจำวัน และการเย็บกระเป๋าผ้าด้นมือถือเป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ได้อย่างดี ทั้งนี้ยังสร้างรายได้เสริมให้กับตนเองและครอบครัวได้อีกทางหนึ่งด้วย เช่นเดียวกับนางกวี ที่ได้ร่ำเรียนทักษะการเย็บผ้ามาเป็นเวลากว่า 10 ปี โดยเริ่มต้นจากการเข้ารับการฝึกอบรมการทำกระเป๋าผ้าด้นมือที่จังหวัดแพร่ จากนั้นจึงนำความรู้ที่ได้มาสานต่อให้กลายเป็นภูมิปัญญาของตนเองที่สร้างรายได้ให้แก่ครอบครัว อ่านเพิ่มเติม

การแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้าทอไทลื้อ

            ประวัติความเป็นมา กลุ่มผ้าทอไทลื้อบ้านทุ่งมอก อ.เชียงม่วน จ.พะเยา ผ้าทอไทลื้อ เป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นของชาวไทลื้อ ที่อพยพมาจากแคว้นสิบสองปันนา มณฑลยูนาน ทางตอนใต้ของประเทศจีน เข้ามาตั้งถิ่นฐานทางภาคเหนือของประเทศไทยมานานกว่า 200 ปี สำหรับชาวไทลื้อเชียงม่วนนั้น สันนิษฐานว่าอพยพมาจากจังหวัดน่านมาตั้งรกรากอยู่ เมื่อประมาณ 200 ปี โดยชาว   ไทลื้อมีประเพณีวัฒนธรรมของตนเองซึ่งยังคงรักษาไว้ ไม่ว่าจะเป็นด้านความเป็นอยู่ในชีวิตประจำวัน สถาปัตยกรรม วรรณกรรม ภาษา ประเพณีและความเชื่อทางศาสนาและมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น โดยเฉพาะการทอผ้าของชาวไทลื้อ ซึ่งเดิมการทอผ้าจะเอาไว้สำหรับใช้ในครัวเรือนซึ่งลวดลายในการทอเป็นการทอสลับสีและมีมุก 2 มุก มีเกาะ 1 เกาะ และยังทอกันมาจนถึงปัจจุบัน ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาลวดลายเพิ่มสีสันให้ดูสวยงามมากยิ่งขึ้น ถือได้ว่าเป็นการประยุกต์ให้มีลวดลายต่างๆ เกิดขึ้น เช่น ลายขิด ลายน้ำไหล และลายจก โดยส่วนใหญ่จะทำเพื่อนำมาเป็นผ้านุ่งของสตรี ซึ่งเรียกกันว่า “ซิ่นลื้อ” ซึ่งหมายถึงผ้าซิ่นของชาวไทลื้อ ซิ่นลื้อ มีเอกลักษณ์ตายตัวไม่เปลี่ยนแปลง ทอด้วยเส้นด้ายพุ่งสีต่างๆ ทอลายขวางลำตัวอยู่กลางตัวซิ่น สลับริ้วสีพื้นโดยมีช่องของลายเท่าๆ กัน ตัวซิ่นเก็บลายดอกมุก 2 ข้าง ลายเกาะดอก ผักแว่นเป็นลายขวาง กว้างประมาณ 1 นิ้ว อยู่ตรงกลางโดยใช้กี่กระตุกขนาด 70 นิ้ว และ 100 นิ้ว อ่านเพิ่มเติม

 

การออกแบบเเละการเพ้นท์สีกระถางต้นไม้

            การจัดสวนด้วยต้นไม้และกระถางต้นไม้ที่หาซื้อได้ทั่ว ๆ ไป อาจจะน่าเบื่อเกินไปหน่อยสำหรับคนที่ชอบความแปลกใหม่และอยากได้ไอเดียที่แตกต่าง ดังนั้นถ้าใครอยากลองจัดสวนด้วยไอเดียเก๋ ๆ เราลองมา D.I.Y. กระถางต้นไม้ ในแบบที่ไม่ซ้ำใครเอาไว้ใช้จัดสวนกันดีกว่า อ่านเพิ่มเติม

ผ้าเขียนเทียน

 

ศิลปะ บนผืนผ้า ภูมิปัญญาชนเผ่าม้ง

            ผ้าเขียนเทียน เป็นศิลปะการสร้างลวดลายบนผืนผ้า เป็นเอกลักษณ์อันโดดเด่นของกลุ่มชาติพันธุ์ม้ง เป็นภูมิปัญญาและศิลปะโบราณดั้งเดิมที่เป็นมรดกตกทอดมาแต่บรรพบุรุษถ่ายทอด สืบต่อกันมาจากรุ่นสู่รุ่นหลายชั่วอายุคน และยังคงสืบทอดมาถึงปัจจุบัน เป็นการสร้างลวดลายบนผืนผ้าด้วยการนำขี้ผึ้งไปต้ม แล้วนำไม้ไผ่ติดปลายด้วยโลหะ จุ่มลากขี้ผึ้งเหลวให้เกิดเป็นลวดลายตามจินตนาการ มักพบเห็นความแปลกตานี้ได้จาก ลวดลายบนกระโปรงของผู้หญิงม้ง ที่ทำขึ้นจากผ้าฝ้ายและย้อมสีครามหรือห้อมทั้งผืน เป็นความสามารถของผู้หญิงชาวม้งทุกคนที่ได้เรียนรู้สืบต่อมาจากบรรพบุรุษ ผ้าเขียนเทียนของชนเผ่าม้งจึงเป็นที่รู้จักและนิยมกันอย่างแพร่หลาย ส่วนลวดลายจะสวยงามมากน้อยแค่ไหนนั้นขึ้นอยู่กับความสามารถ ความชำนาญในการตวัดมือเขียนเทียนลงบนผืนผ้าของแต่ละคน อ่านเพิ่มเติม

ผ้าทอด้วยกี่หรือหูกพื้นบ้าน

ผ้าทอด้วยกี่หรือหูกพื้นบ้าน 

ประวัติความเป็นมา

            ผ้าพื้นบ้าน ผ้าทอด้วยกี่หรือหูกพื้นบ้าน ตามกรรมวิธีที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ มักทอด้วยฝ้ายหรือไหม ผ้าพื้นบ้านหรือผ้าทอมือมีกรรมวิธีการทอต่างๆกัน เช่น ทอเรียบๆไม่มีลาย เรียกผ้าพื้น ทอเป็นลวดลายเรียก ผ้ายก ทอเป็นลวดลายด้วยการจก เรียก ผ้าจก ผ้าทอเป็นลวดลายโดยการขิด เรียก ผ้าขิด ทอเป็นลวยลายด้วยการมัดย้อม เรียก ผ้ามัดหมี่ เป็นต้น 

           ผ้าพื้นบ้านของไทยในภาคต่างๆ มีกรรมวิธีการย้อม การทอสอดคล้องกับขนบประเพณี และวิถีชีวิตของแต่ละกลุ่มชน ซึ่งมีรูปแบบและการใช้สอยต่างๆกัน เช่น ผ้าซิ่น ผ้าเบี่ยง ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน ผ้าขาวม้า ย่าม และ ตุง เป็นต้น อ่านเพิ่มเติม

การทำไม้กวาดดอกหญ้า

การทำไม้กวาดดอกหญ้า

            ความเป็นมาของกลุ่มไม้กวาดดอกหญ้าบ้านร่องค้อมหมู่10ตำบลเจดีย์คำอำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา นายตาล ใจหมั้น ผู้ประกอบอาชีพการทำไม้กวาดดอกหญ้า เล่าว่าตนเอง เกิดวันที่ 25 ธันวาคม 2488 อายุ 77 ปี อยู่บ้านเลขที่ 69 หมู่ 10 บ้านร่องค้อม ตำบลเจดีย์คำ อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา มีอาชีพหลักคือ เกษตรกร และมีอาชีพเสริม คือการทำไม้กวาดดอกหญ้า นายตาล ใจหมั้น มีความรู้ความชำนาญในการทำไม้กวาดดอกหญ้า เริ่มจากเรียนจากบิดา มารดา และผู้รู้ในชุมชน ตั้งแต่ พ.ศ. 2015 จนถึงปัจจุบัน แต่เดิม นายตาล ใจหมั้น และคนในชุมชนได้ติดตามบิดา มารดา ไปหาดอกหญ้าตามเทือกเขาและดอยที่ติดกับชุมชนของตัวเอง ซึ่งแหล่งวัสดุ หรือ ดอกกง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ดอกยู จะมีอยู่แถบ แถบดอยนาง บ้านห้วยเดื่อ ตำบลร่มเย็น อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา และแถบดอยภูลังกา บ้านสิบสองพัฒนา อำเภอปง จังหวัดพะเยา ในช่วงแรกๆ ผู้ผลิตจะไปเก็บเอง แต่ปัจจุบันจะมีผู้นำมาจำหน่ายถึงที่ทำให้สะดวกยิ่งขึ้นเพื่อนำดอกหญ้า หรือชาวบ้านมักเรียกว่า “ก๋ง” มาทำเป็นไม้กวาดดอกหญ้าเพื่อใช้ในครัวเรือนต่อมามีคนของหมู่บ้านได้มองเห็นความสำคัญของการหารายได้เข้าสู่ชุมชนจึงได้ให้ความสนใจเข้ารับศึกษาอบรมเกี่ยวกับการพัฒนาอาชีพเรื่องการทำไม้กวาดดอกหญ้า ซึ่งมีหน่วยงานภาครัฐ อาทิงบการพัฒนานาอาชีพจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือเรียกว่าส.ส. องค์การบริหารส่วนตำบลเจดีย์คำ กศน.ตำบลเจดีย์คำ เป็นต้น เช่น การฝึกทักษะการพัฒนาอาชีพ การจัดซื้อวัสดุอุปกรณ์ การศึกษาดูงาน เกี่ยวกับการทำไม้กวาดดอกหญ้า ให้แก่คนในชุมชน ให้เกิดการเรียนรู้การทำไม้กวาดเพิ่มมากขึ้น อ่านเพิ่มเติม

การทำตุงล้านนา

การทำตุงล้านนา  

            ตุง เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่มาจากภูมิปัญญา มีความเชื่อตาม ประเพณี และวัฒนธรรม อันเก่าแก่ ของชาวล้านนา ความเชื่อเกี่ยวกับการสร้างตุง หรือทานตุงมีความสัมพันธ์กับพิธีกรรม ในพระพุทธศาสนาและประเพณีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตของชาวล้านนา โดยมีความเชื่อว่าตุงเป็น สัญลักษณ์ของความดี ความเป็นสิริมงคล และเป็นสื่อในการนำวิญญาณของผู้ถวายตุง และวิญญาณของผู้ ล่วงลับที่มีผู้ถวายตุงให้ได้ไปสู่สรวงสวรรค์ อ่านเพิ่มเติม

ข้าวแต๋นซี่

 

ข้าวแต๋นซี่

            ข้าวแต๋น อาหารสูตรดั้งเดิมของคนในภาคเหนือที่มีข้าวเหนียวนึ่ง เป็นส่วนประกอบหลักเป็นอาหารที่เป็นเอกลักษณ์ของภาคเหนือ ที่ภาคอื่นๆ รู้จักคุ้นเคยไม่ว่าจะเป็นของกินสำหรับต้อนรับแขกผู้มาเยือน เป็นขนมที่สำคัญในงานทำบุญใหญ่หรือเรียกว่า บุญหลวงล้านนา(วันพระสำคัญทางพระพุทธศาสนา) หรือของฝากประทับใจคนรับอันเลื่องชื่อมาช้านาน  และเป็นที่นิยมแพร่หลายตั้งแต่อดีตสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน 

            นอกจากนั้นข้าวแต๋นยังถือเป็นสินค้าที่สามารถสร้างรายได้    อย่างมหาศาลให้แก่ชาวบ้านเกษตรกรชุมชน จากฝีมือการพัฒนาผลิตภัณฑ์อย่างไม่หยุดยั้ง เช่น เป็นข้าวแต๋นสีต่างๆหลากหลายสี ทั้งสีขาวข้าวเหนียวเปล่า สีแดงจากน้ำแตงโม  หรือสีเขียวจากใบเตย  นอกจากนั้นก็จะเป็นรสชาติ เช่นเป็นข้าวแต๋นน้ำแตงโม ข้าวแต๋นธัญพืช หรือข้างแต๋นหน้าหมูหยอง หน้าน้ำพริกเผา ฯลฯ เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศไทย เป็นสินค้าที่มีชื่อเสียงของภาคเหนือที่เป็นทั้งของกินและของฝาก  ปัจจุบันกำลังก้าวไกลไปสู่ตลาดโลกสร้างรายได้เข้าประเทศได้อย่างคาดไม่ถึง  อ่านเพิ่มเติม